Literatura

 
 

 

Dalecy a bliscy
Sympozja 57

Materiały międzywydziałowego sympozjum zorganizowanego z okazji 150 rocznicy obecności Ślązaków w Teksasie
Redakcja: Piotr Jaskóła

Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO
Opole 2004

 

Z okazji 150 rocznicy obecności Ślązaków w Teksasie Uniwersytet Opolski zorganizował międzynarodowe sympozjum naukowe ze „Śląskimi Teksańczykami”, potomkami emigrantów śląskich twórców pierwszej polskiej osady na teksańskiej ziemi, jaką była Pana Maria.
W opracowaniu zawarto wystąpienia uczestników tego sympozjum.

 
 

 

Śląscy Teksańczycy
Emigracja ze Śląska do Teksasu w latach 1852 - 1859

Oprac. dokonane przez
 Silesian Profiles Committee 
w składzie:
Janet Dawson Ebrom – przewodnicząca
John Warren Beard, Katherine Korus Beard,
Cheryl Lynn Highley,
Mary Ann Moczygemba Watson

Przełożył ks. Wojciech Reisch
Wydawnictwo Św. Krzyża, Opole 2004

 

Śląscy Teksańczycy (tytuł oryginału Silesian Profiles) jest zbiorem dokumentów dotyczących emigrantów z Górnego Śląska, którzy w latach pięćdziesiątych XIX wieku osiedlili się w Teksasie. Publikacja ta, dzięki wsparciu Panna Maria Historical Society, jest próbą wydobycia z zapomnienia losów przynajmniej niektórych rodzin tych emigrantów i ukazania ich wpływu na historię i kulturę Teksasu.

 
 

 

Śląscy Teksańczycy II
Emigracja ze Śląska do Teksasu w latach 1853 - 1870

Oprac. dokonane przez
 Silesian Profiles Committee
w składzie:
Mary Ann Moczygemba Watson – przewodnicząca,
John Warren Beard, Katherine Korus Beard,
Janet Dawson Ebrom, Cheryl Lynn Highley,
Doris Jaeschken Kosub, Michael Kurtin,
ks. Franciszek Kurzaj

Przełożył ks. Wojciech Reisch
Wydawnictwo Św. Krzyża, Opole 2007

 

Śląscy Teksańczycy II (tytuł oryginału Silesian Profiles II) jest kontynuacją projektu dokumentującego emigrację Ślązaków do Teksasu w latach 1853-1870. Krótkie historie (biogramy) opisują losy rodzin, ożywiając suche dane relacjami zaczerpniętymi z lokalnych gazet oraz przekazywanymi
z pokolenia na pokolenie. Każdy z biogramów zawiera informację o małżonkach oraz szczegółowy historyczno-genealogiczny opis dokumentacji ich rodziny.

 
 

 

Silesian Profiles II
Polish Immigration to Teksas 1850s - 1870s
by Silesian Profiles Committee

Mary Ann Moczygemba Watson – Chairperson
John Warren Beard, Katherine Korus Beard,
Janet Dawson Ebrom, Cheryl Lynn Highley,
Doris JaeschkenKosub, Michael Kurtin,
Msgr. Franciszek Kurzaj

Published by
Panna Maria Historical Society
Texas 781144

 

Silesian Profiles II jest oryginalnym wydaniem w języku angielskim projektu dokumentującego emigrację Ślązaków do Teksasu w latach 1853-1870.

 
 

 

Ślązacy w Teksasie
Relacje o najstarszych osadach polskich w Ameryce

Autor: Andrzej Brożek
Instytut Śląski w Opolu

Warszawa, Wrocław
Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972

 

Książka ta zawiera pewną sumę wiedzy o najstarszych polskich osadach w Teksasie. Są to relacje dziennikarzy, podróżników oraz działaczy, którzy zebrali informacje
o faktach, osobach i dziejach emigrantów. Czytając te relacje możemy wytworzyć sobie obraz dawnych losów Polaków
w Teksasie.
 
 

 

Polonia Amerykańska 1854 - 1939

Przegląd form działania polskiej grupy etnicznej w Stanach Zjednoczonych.

Autor: Andrzej Brożek

Wydawnictwo Interpress
Warszawa 1977

 

Trzon książki stanowi przegląd form działania polskiej grupy etnicznej w Stanach Zjednoczonych. Pojawienie się nowych form, ich ewolucja, potraktowane są tu jako funkcja mobilności społecznej Polaków amerykańskich (czy polskich Amerykanów). Poczynając od organizacji lokalnych, z ich najprostszą formą – parafią, tworzyli oni organizacje  ponadlokalne z programami o coraz wyższych aspiracjach, przyjmujących zinstytucjonalizowane formy (sieć szkolna, prasa, ruch wydawniczy, organizacje kulturalno-oświatowe).

 
 

 

Amerykańscy Ślązacy
Dziedzictwo, pamięć, tożsamość

Autor: Anna Musialik-Chmiel

Księgarnia św. Jacka
Katowice 2010

 

„Dziennikarska ciekawość i fascynacja tematem zaprowadziły autorkę za ocean w poszukiwaniu śladów ludzi, którzy wyruszyli w drugiej połowie XIX wieku z Górnego Śląska.”
„Z zebranych relacji, wysłuchanych rozmów, przeczytanych rodzinnych pamiętników, kronik, z archiwalnych fotografii, układa się historia, w której najważniejsze są pytania
o pamięć, dziedzictwo i tożsamość”.

 
 

 

Stąd do Teksasu
Impresje amerykańskie

Autor: Ewa Kosowska
Instytut Śląski w Opolu

Wydawca: „Śląsk” Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe,
Katowice 2006

 

„Długa droga, jaką w połowie XIX wieku przebyli wychodźcy
z Płużnicy, okazała się drogą do domu. Powtórzenie tej drogi, w innym czasie i innych warunkach, pozwoliło dostrzec, że swojskość niejedno ma imię”.
„Każdy kto tę drogę pokonuje – i wówczas, i teraz – doznaje fascynacji odmiennością, która przemieniała się w rozpoznawanie podobieństw, akceptowanie różnic, by wreszcie zmienić się w drogę do lepszego zrozumienia siebie i swoich”.

 
 

 

Ameryka  w pamiętnikach Polaków
Antologia

Wybór i komentarze
Bogdan Grzeloński


Wydawnictwo Interpress
Warszawa 1988

 

Antologia obejmuje fragmenty 20 dzienników i pamiętników Polaków, którzy od końca XVIII wieku do 1914 roku przybywali na ziemię amerykańską, do Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Z fragmentu wspomnień ks. Adolfa Bakanowskiego:
„W osadzie Panna Maria, w listopadzie 1866 roku, otworzyliśmy pierwszą w historii szkołę podstawową w polskiej parafii w USA”.

 
 

  

Ślązacy na Dzikim Zachodzie

Autor: Zygmunt Konieczny
 
Wydawnictwo My Book
Lipiec 2010

 

„Powieść historyczna "Ślązacy na Dzikim Zachodzie" jest owocem dwukrotnych podróży autora do Teksasu i dogłębnego poznania fascynującej przeszłości zamieszkałej tam Polonii pochodzącej ze Śląska Opolskiego”.

 

 

Towarzystwo Przyjaciół Sławięcic

Muzeum Diecezjalne w Opolu

Father Leopold Moczygemba Foudation

 

Maria Pańczyk-Pozdziej

BP Andrzej Czaja

ABP_Alfons_Nossol

Szeryf Texas

Radio Katowice

Dziennik Zachodni

Gość Niedzielny

Radio Opole

NTO

TVM